بن‌مایه‌های ادب پایداری دراشعار ملک‌الشعراء بهار در عصر مشروطه

نویسندگان

  • بتول فخر اسلام استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
  • رضا موسی آبادی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.
  • مهدی نوروز استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران. نویسنده مسئول.
چکیده مقاله:

اوضاع خاصّ سیاسی و اجتماعی عصر مشروطه، سبب ظهور شاعرانی شد که مهم­ترین مضامین شعری آن­ها، اشعار وطنی و مهم­ترین دغدغه­شان، مبارزه با نیروهای مستبدّ داخلی و خارجی بود که استقلال و آزادی کشور را به مخاطره می­افکندند. یکی از این شاعران بنام آزادی­خواه، محمدتقی ­بهار ملقّب به ملک­الشعراء است که اشعارش آکنده از اندیشه­های وطن­پرستانه است. این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به ترسیم و بررسی بن­مایه­های گوناگون ادب پایداری دراشعار ملک­الشعراء بهار بپردازد. برآیند تحقیق نشان از آن دارد که دیوان محمّدتقی بهار را مضامینی چون: استعمارستیزی، یادکرد از قهرمانان ملّی و مذهبی، وطن­پرستی، دعوت به بیداری و ایستادگی در برابر استبداد و استعمار، القای امید به آیندة روشن، دعوت به اتّحاد وستایش آزادی و آزادگی  تشکیل می دهد که هر یک از این موارد با ویژگی­های خاصّ خود، نشان­دهندة جلوه­هایی از ادب پایداری در اشعار محمّدتقی بهار می­باشند که با زبانی صریح و آشکار به آن­ها پرداخته شده­ است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استعمارستیزی بن مایه ی اصلی شعر محمدتقی بهار یگانه شاعر خراسان در عصر مشروطه

یکی از رویدادهای مهم یک صد ساله ی اخیر، نهضت مشروطه می باشد که تحولی عمیق در ادبیات معاصر ایران ایجاد کرده و شاعران متعهد، آثار ارزشمندی را با بن مایه های پایداری علیه استبداد داخلی، ستمگری استعمارگران خارجی و تجاوزگری آنان آفریده اند. محمدتقی بهار از شاعران متعهد و ملتزم خراسان است که علیه حاکمیت استبدادی و استعماری عصر مشروطه، شعر سروده و جلوه های مقاومت با رویکردی آگاهی بخش و ملی گرایانه و ب...

متن کامل

بهار و ادب عربی

در مقاله‌ای که پیش رو دارید، نگارندگان با در نظرداشتِ پژوهش‌های پیشین دربارة اثرپذیریِ ملک‌الشّعرای بهار از قرآن، حدیث، امثال، حکم و متون نظم عربی و به روش توصیفی - تحلیلی، نویافته‌های خود را در این باره با سامانی دیگر نمایانده‌اند. در این راستا، نتایج جست‌وجو در سرچشمه‌های عربیِ برخی از سروده‌های بهار و انواع بهره‌برداری‌های وی از ادب عربی در سه بخش همسانی‌های شعر بهار با شعر عربی، تمثّل به امثال و...

متن کامل

استعمارستیزی بن مایه ی اصلی شعر محمدتقی بهار یگانه شاعر خراسان در عصر مشروطه

یکی از رویدادهای مهم یک صد ساله ی اخیر، نهضت مشروطه می باشد که تحولی عمیق در ادبیات معاصر ایران ایجاد کرده و شاعران متعهد، آثار ارزشمندی را با بن مایه های پایداری علیه استبداد داخلی، ستمگری استعمارگران خارجی و تجاوزگری آنان آفریده اند. محمدتقی بهار از شاعران متعهد و ملتزم خراسان است که علیه حاکمیت استبدادی و استعماری عصر مشروطه، شعر سروده و جلوه های مقاومت با رویکردی آگاهی بخش و ملی گرایانه و ب...

متن کامل

بررسی مفاهیم ادب پایداری در دیوان ملک الشعرای بهار

ادبیّات پایداری در ایران در دوران مشروطه و در خلال جنگ های ایران و روس شکل گرفته است. قطعاً یکی از چهره های بسیار شاخص در شعر پایداری این دوره بهار است. دیوان ملک الشّعرا نمونه ی بارزی برای ادبیات پایداری دوره ی حاضر می باشد. به جرأت می توان گفت بخش عظیمی از این دیوان با مفاهیمی که تحت عنوان مفاهیم ادب پایداری شناخته می شوند، سازگار است. هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی مفاهیم ادب پایداری موجود در دیو...

دولتِ «مقتدرِ مشروطه» در اندیشۀ ملک‌الشعرا بهار

وضعیتِ آشفته و بحرانیِ ایرانِ پس از مشروطه، که از جنگ و بی‌ثباتیِ سیاسی ناشی می‌شد، موجب گردید تا ایدۀ «دولتِ مقتدر» پررنگ شود. بسیاری از نخبگانِ سیاسی و فکریِ آن زمان با درکِ شرایطِ بحرانی این ایده را دنبال کردند و با ایدۀ «دیکتاتوریِ منوّر» راه را برایِ حکومتِ رضاخان باز نمودند. ملک‌الشعرا بهار از کسانی بود که نخستین‌بار این موضوع را مطرح کرد. این مقاله، با بهره‌گیری از روش هرمنوتیکِ قصدگرایِ اسکینر، به این...

متن کامل

بررسی ابعادمیهن دوستی دراشعار ملک الشعرای بهار

وطن دوستی مضمون اصلی اشعار بهار است0 از میان مضامین اشعار بهار، دغدغه وطن بالاترین بسامد را دارد0 عشق به وطن در شعر بهار تنها محدود به وطنیه ها و قصایدی که درون مایه اصلی و مسلط آنها وطن است،نمی شود علاقه و میهن دوستی بهار با مضامین زیر همراه می باشد.ستیز با استبداد و خودکامگی، ستایش قهرمانان و مردان مبارز راه آزادی، خودآزادی، مبارزه با فقر و عقب ماندگی، عوام گرایی، خرافه پرستی ، ستیز با بیگانگ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 33

صفحات  183- 204

تاریخ انتشار 2018-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023